Dünyaca ünlü yönetmen, senarist ve fotoğraf sanatçısı Agnès Varda, Fransa “Yeni Dalga” sinemasının öncü yönetmenlerinden birisidir. Feminist düşüncenin sinemadaki temsilcilerinden Agnès Varda çektiği onlarca değerli film ve belgesel ile sinema tarihinde ve sinema severlerin yüreklerinde ölümsüz bir yer edindi.
Fransa sinemasında Yeni Dalga akımının Babaannesi olarak nitelendirilen Agnés Varda 2019 yılının Mart ayında yaşamını yitirdi. Sinema ve sanat yaşamında Uzun Metraj, Belgesel, Kısafilmler olmak üzere 50’den fazla film çeken özgürlükçü ve yenilikçi yönetmen Varda, ilk filmi olan “La Pointe-Courte” (1954), 26 yaşındayken çekti ve yönetmenin filmleri Cannes, Venedik ve Berlin Film Festivalleri başta olmak üzere bir çok Ulusal ve Uluslararası film festivalinde gösterildi ve ödüller aldı. Ünlü yönetmen Agnès Varda filmlerinde kadınların hayatları ve sorunları ile toplumun durumu ve şartları üzerinde durdu. Emekçi insanların yaşamlarını beyaz berdeye yansıtan Varda çektiği filmler ile insanlık için bir ses ve soluk oldu ve dünya sinema tarihinin en önemli yönetmenlerinden birisi olarak ölümsüzleşti.
Ben ilk defa 10 sene önce, büyük yönetmen Agnès Varda’nın bazı filmlerini izlemiştim ve ele aldığı konu, duygu ve düşünceleri ile yönetmen benliğimde ve hafızamda büyük ve anlamlı etkiler bıraktı. Yarattığı sinemasal ile film cümlelerininin anlamları ve görüntülerin renkleri duru bir nehirin suları gibi akıyor. Hiç kuşkusuz yönetmen ve senarist Agnès Varda’nın bütün filmleri çok önemli ve anlamlılar, renklerinin ışığı ile dünyayı aydınlatmaya devam edecekler.
Dünyaca ünlü yönetmen Agnès Varda’nın 10 filmi listesi çekim yıllarına göre sıralandı ve yorumlandı.
Yönetmenin26 yaşında çektiği ve ilk filmi olan “La Pointe Courte” (1954) konusu bir balıkçı kasabasında geçiyor ve iki hikayeyi anlatıyor. Filmin İlk hikayesi kasabanın günlük hayatı üzerinden şekilleniyor ve ikinci hikayesi ise genç bir kadın ve erkeğin hayat ile ilgili duygu ve düşüncelerini ele alıp izleyicilerini hayatın doğasında güzel, gerçek ve huzurlu bir yolculuğa çıkarıyor. Sinema tarihinin klasiklerinden birisi olan “La Pointe Courte” konu ve görüntü olarak önemli ve dikkat çekici bir yapım.
“La Pointe Courte” (1954) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Kentin sokakları ve zamanda dakikalarının aynası ve gölgeleri... Hayatın akışının yüreğinde farkına varışın hikayesi...
Genç şarkıcı olan Cléo Victorie bir hastalık şüphesiyle hastanede bazı testler yaptırır ve sonuçlarını beklemektedir. Tam o sırada içinden Paris sokaklarını dolaşmak gelir ve şehirde kısa ve dopdolu bir yolculuğa çıkar. “Cléo de 5 à 7”, genç şarkıcının 2 saatini konu alıyor ve zamanın geri dönmeyen akışında farkına varmanın sözcüklerini ve ezgilerinin hikayesini anlatıyor... Fransız “Yeni Dalga” akımının en özgün örneklerinden biri olan film, Cannes Film Festivali programı başta olmak üzere bir çok festivalinde sinema seyircisi ile buluştu.
“Cléo de 5 à 7” (Cleo From 5 to 7, 1962) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Yönetmen Agnès Varda “Le Bonheur” isimli dram türündeki filminde bir evliliğin hikayesine odaklanıp bağlılık ve sadakat olguları üzerinde duruyor. Fransız “Yeni Dalga” sinemasının en iyi örneklerinden birisi olan olan “Le Bonheur” 15. Berlin Film Festivalinde 2 ödül kazanmıştı.
“La Bonheur” (Happiness, 1965) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
“Les Creutars” filmi, Edgar isimli bir yazar ve eşi Mylène’nin hikayesini konu ediniyor. Bir trafik kazası sonrası yazar ile eşi araçtan yaralı olarak kurtulurlar ve iyileşmek için Fransadaki bir adada kalırlar. Yazar kısa bir sürede yaralarından kurtulur ve sonra yeni romanı için adadaki yerli halktan ilham alır. Ancak yazarın eşi trafik kazası sonucunda sesini kaybetmiştir ve kendisini sadece yazılı olarak ifade edebilmektedir.
“Les Créatures” (The Creatures, 1966) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Agnès Varda “Daguerréotypes” belgesel filminin konusu Fransa’nın başkenti Paris şehrinin küçük dükkanlarının yer aldığı Daguerre sokağında geçmektedir ve emekçi insanların günlük yaşamlarını anlatmaktadır. Agnès Varda “Daguerréotypes” filmini Fransalı kimyager, sanatçı ve fotoğraf sanatının öncüsü Louis-Jacques-Mandé Daguerre’nın anısına çekmiştir.
“Daguerréotypes” (1976) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
“L’une Chante, L’autre Pas” filminde iki kadının yaşamı ve karşılaşmaları sonucunda yaşananlara odaklanan yönetmen Agnès Varda, daha iyi bir dünya için kadınların mücadele çabalarını beyaz perdeye aktarır. Dostluğun ve yardımlaşmanın hikayesi olan film, kendini şarkıların ezgilerinde ve sözcüklerde açığa vurur. “L’une Chante, L’autre Pas” 1977 yılında Toarmina Film Festivalinde ödül almıştı.
“L’une Chante, L’autre Pas” (One Sings The Other Doesn’t, 1977) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Özgürlüğün ve yolun nefesi... Yaraların sancılarının rengi ve hayatın çığlığı...
Bir yolculuk filmi olan “Sans Toit Ni Loi”in hikayesi genç bir kadının hayatını ve yaşadıklarını konu alıyor. Özgürlük, yalnızlık temaları ile hayatın acıları üzerinde duran film hayatın akışının yarattığı acılara karşı hayati ve içten bir çığlık oluyor... “Sans Toit Ni Loi” filmi Venedik Film Festivali’nde Altın Aslan ödülünü almıştı.
“Sans Toit Ni Loi”(Vagabond, 1985) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Toplayıcılık, insanlık tarihinde ve doğa’da, hayatın gelişimi ve insanlığın ilerleyişinde belirleyici ve yaşamsal etkiler bırakmıştır. Yönetmen Agnès Varda “Les Glaneurs Et La Glaneuse” isimli belgesel filminde Toplayıcılık olgusu ve kavramı üzerinde duruyor ve seyirciyi hayatın doğasında uzun bir yolculuğa çıkarıyor. “Toplayıcılar” filmi sinema seyircisi ve sinema çevreleri tarafından çok beğenildi.
“Les Glaneurs Et La Glaneuse” (The Gleaners And I, 2000) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
“Sinema Seni Seviyorum...”
Özgeçmiş niteliğinde olan “Agnès’in Plajları” belgesel filmi Fransız “Yeni Dalga” Sinemasının öncü yönetmenlerinden olan Agnès Varda’nın hayatından bölümleri alegorik olarak anlatıyor. Agnès Varda’nın filmleri, fotoğrafları ve söyleşileri üzerinden ölümsüz yönetmenin hayatı ile sinema yolculuğuna ışık tutuyor.
“Les Plages of Agnès” (The Beaches of Agnès, 2008) / Yönetmen ve Senaryo: Agnès Varda
Anıların yüreğinin rengi ve dostluk ile renki bir yolculuk... “Faces Places” isimli belgesel film ünlü yönetmen ve fotoğrafçı Agnès Varda ile fotoğraf sanatçısı JR’nin yolculuklarını konu alıyor. Belgesel filminin hikayesi bir çok bölgede geçiyor ve insan hikayeleri ile fotoğraflardan oluşuyor.
“Faces Places” (Visages Villages, 2017) / Yönetmen: Agnès Varda, JR ve Senaryo: Agnès Varda, JR
Hazırlayan ve yazan: Rûmet Onur Kaya
(2019 yılı Nisan ayında Kürtçe olarak yayınlanan yazı, yazar tarafından Türkçeye çevrildi.)
*Bu yazı 16.12.2019'da Buğday Tanesi Blog'da yayınlanmıştır.
Hiç yorum yok: